استئوآرتریت (آرتروز) وضعیتی است که منجر به ایجاد آسیب در مفاصل میشود و عوارض متعددی را در پی دارد. این به دلیل سایش و پارگی غضروف مفصلی استخوان میشود. در اثر
این عارضه پایانههای عصبی موجود در استخوانها نمایان گردیده و فرد شاهد بروز درد آرتروز در مفاصل خود میشود.
عدم درمان درد مزمن ناشی از آرتروز عوارض بسیاری را به همراه خواهد داشت و به طور قابل توجهی کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد.
علائم استئوآرتریت چیست؟
علائم شایع استئوآرتریت عبارتند از:
- درد، حساسیت و سفتی در مفاصل
- از دست دادن انعطاف پذیری
- ظهور خارهای استخوانی
- احساس ساییده شدن استخوانها به هم
ریسک فاکتورهای استئوآرتریت کدامند؟
برخی از آنهایی که شما را در معرض خطر ابتلا به آرتروز قرار میدهند، عبارتند از:
- افزایش سن: غضروف به طور طبیعی با افزایش سن دچار زوال میشود.
- جنسیت: زنان بیشتر در معرض ابتلا به استئوآرتریت هستند، گرچه دلیل آن کاملاً روشن نیست.
- اضافه وزن یا چاقی: اضافه وزن فشار بیشتری بر مفاصل وارد میکند.
- آسیب مفصل: مفاصل ضعیف بیشتر مستعد ابتلا به استئوآرتریت میباشند.
- هایپرموبیلیتی: داشتن مفاصل با دامنه حرکتی بیش از اندازه یا رباطهای شل خطر ابتلا را افزایش میدهد.
- ژنتیک: برخی افراد تمایل به ابتلا به استئوآرتریت را به ارث میبرند.
- دفرمیتیهای استخوانی: تولد با استخوانها یا غضروفهای تغییر شکل یافته میتواند خطر ابتلا به استئوآرتریت را افزایش دهد.
- شغلهای خاص: مشاغلی که نیازمند قدرت جسمانی هستند یا مشاغلی که به استرس مکرر روی مفاصل نیاز دارند، شانس شما را برای ابتلا به استئوآرتریت افزایش میدهند.
عوارض آرتروز چه چیزهایی هستند؟
برای بسیاری از افراد، استئوآرتریت منبع درد مزمنی است که میتواند آزار دهنده و ناتوان کننده باشد. همچنین میتواند منجر به مشکلات اضطراب و افسردگی شود.
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها:
بزرگسالان مبتلا به آرتریت حدود 5/2 برابر بیشتر در معرض خطر سقوط و یا آسیب دیدگی قرار دارند.
در سال 2015، 15 میلیون بزرگسال آمریکایی درد شدید مفاصل ناشی از آرتریت را گزارش کردند.
حدود 1 نفر از هر 25 بزرگسال آمریکایی (18 تا 64 سال) آرتریت را به عنوان یکی از دلایل عمده محدودیتهای کاری نام میبرند.
علاوه بر بروز درد، مواردی هستند که استئوآرتریت میتواند بر زندگی شما تأثیر بگذارد.
- اختلال در خواب
- مفاصل دردناک و حساس، خواب کامل و آرام را از شما سلب میکند. اختلال در خواب شبانه میتواند درد شما را تشدید کند.
- سفتی و محدودیت دامنه حرکتی نیز میتواند سبب بر هم زدن آرامش شما در رختخواب گردد.
- کاهش بهره وری
بسیاری از افراد به دلیل درد مزمن مفاصل، چندین روز کاری در سال را از دست میدهند. آرتریت همچنین میتواند منجر به کاهش توانایی انجام فعالیتهای عادی روزمره گردد، مانند:
- کارهای خانه
- پخت و پز
- لباس پوشیدن
- ورزش و سایر فعالیتها
به طور کلی، با اتخاذ شیوه درمانی مناسب، عملکرد را میتوان بهبود بخشید. با این حال، برخی از افراد مبتلا به استئوآرتریت ممکن است برای انجام فعالیتهای ساده روزمره به کمک نیاز داشته باشند.
افزایش وزن
درد و سفتی تمایل شما به فعال بودن را کاهش میدهد. ممکن است دیگر تمایلی به شرکت در فعالیتهایی که قبلاً برای شما شادی بخش بود، نداشته باشید.
آرتریت ممکن است باعث کاهش توانایی ورزش یا حتی راه رفتن شود. فقدان فعالیت نه تنها لذت شما را از زندگی محدود میکند بلکه میتواند باعث افزایش وزن شود.
وزن اضافی ممکن است علائم استئوآرتریت را تشدید کند و همچنین منجر به افزایش خطر سایر عوارض شود، از جمله:
- دیابت
- فشار خون
- بیماری قلبی
اضطراب و افسردگی، از عوارض آرتروز
مطالعهای در سال 2010، ارتباط بین اضطراب، افسردگی و استئوآرتریت را بررسی کرد و دریافت که درد ناشی از علائم استئوآرتریت بر سلامت روان تأثیر منفی میگذارد.
بیش از 40% از شرکت کنندگان در این مطالعه افزایش اضطراب و افسردگی در نتیجه علائم استئوآرتریت را گزارش کردند.
سایر عوارض آرتروز
سایر عوارض مختلفی که ممکن است در اثر آرتروز ایجاد شود، عبارتند از:
- مرگ استخوان (استئونکروز)
- استرس فراکچر
- خونریزی یا عفونت در مفاصل
- زوال تاندونها و رباطهای اطراف مفاصل
- فشردگی اعصاب، در استئوآرتریت ستون فقرات
گزینههای درمانی برای استئوآرتریت
درمان قطعی برای استئوآرتریت وجود ندارد، بنابراین هدف از درمان، مدیریت علائم و بهبود عملکرد، انعطاف پذیری و حفظ تعادل در مفصل میباشد. این پارامترها به جلوگیری از سقوط که میتواند منجر به شکستگی شود کمک خواهد کرد.
کنترل درد به همراه افزایش تحرکپذیری و عملکرد مفصل اهمیت بسزایی دارد.
انجام تمرینات ورزشی ملایم و فیزیوتراپی به افزایش تحرکپذیری مفصل کمک میکند. ورزش منظم برای لاغر ماندن و حفظ وزن نقشی حیاتی دارد. اما مراقب باشید که بیش از حد به مفاصل خود فشار نیاورید و علائم را تشدید نکنید. هنگام ورزش کردن بطور مکرر استراحت کنید.
داروهای زیادی برای تسکین درد استئوآرتریت وجود دارند، از جمله استامینوفن (تیلنول) و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن.
تزریق مستقیم کورتیکواستروئید به داخل مفاصل برای کمک به کاهش تورم و تسکین درد میتواند کمک کننده باشد، همچنین تزریق مکملهای ویسکوز ممکن است باعث ایجاد بالشتک اضافی در مفاصل شود. بسته به شدت استئوآرتریت شما، پزشک ممکن است جراحی را برای جایگزینی مفصل درگیر پیشنهاد دهد.
روشهای جایگزین که میتوانند به افزایش تحرکپذیری، کاهش استرس و بهبود دیدگاه عمومی شما در زندگی کمک کنند. شامل:
- تای چی
- یوگا
- طب سوزنی
- آب درمانی مانند شنا یا ورزش در جکوزی
چشم انداز بلند مدت برای افراد مبتلا به استئوآرتریت چیست؟
استئوآرتریت یک بیماری دژنراتیو است که چنانچه درمان نگردد، با گذشت زمان تشدید میشود. گرچه مرگ ناشی از استئوآرتریت نادر است، اما علت اساسی ناتوانی در میان بزرگسالان است.
اگر استئوآرتریت بر کیفیت زندگی شما تأثیر گذاشته است، با پزشک خود مشورت نمایید. گزینههای روی میز؛ تجویز داروهای ضد درد، تغییر سبک زندگی و حتی در موارد بسیار شدید جراحی تعویض مفصل میتواند مد نظر قرار گیرد.
هر شیوه درمانی که به کار گرفته شود، بهبود تواناییهای حرکتی شما و داشتن کیفیت زندگی بهتر به دنبال کاهش علائم استئوآرتریت خواهد بود.
دلایل و ریسک فاکتورهای وقوع استئوآرتریت
علت آرتروز چیست؟
آرتریت شامل التهاب مزمن یک یا چند مفصل در بدن است. استئوآرتریت (آرتروز) شایعترین نوع آرتریت است. در افراد مبتلا به استئوآرتریت، غضروف یک یا چند مفصل با گذشت زمان تخریب میگردد.
غضروف مادهای سخت و الاستیک است. به طور معمول، از انتهای استخوانها محافظت میکند و به مفاصل اجازه میدهد به راحتی حرکت کنند. هنگامی که غضروف تحلیل میرود، سطوح صاف استخوانها در مفاصل حفرهدار و زبر میشوند. این باعث درد در مفصل میشود و میتواند بافتهای اطراف را تحریک کند. با گذشت زمان، ممکن است غضروف به طور کامل از بین برود، در نتیجه استخوانهای مفصل به هم ساییده شده و باعث تشدید درد میشوند.
تا اندازهای از تخریب غضروف مفصلی، بخشی از روند طبیعی پیری است. با این حال، این میزان از تخریب غضروف مفصلی دلیلی بر ابتلا به استئوآرتریت نمیباشد. دلایلی که یک فرد به این بیماری مبتلا میشود در حالی که فرد مشابهی به آن مبتلا نمیشود، به خوبی مشخص نیست. دلایل خاص استئوآرتریت ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
ریسک فاکتورهای آرتروز
عوامل خاصی برای افزایش خطر استئوآرتریت شناخته شده است. برخی از این عوامل خارج از کنترل شما هستند. با این حال، می توانید خطر ابتلا به استئوآرتریت را در اثر آسیب ناشی از عوامل سبک زندگی کاهش دهید:
- استفاده بیش از حد از مفاصل
- چاقی
- وضعیت بدن (پاسچر)
سابقه خانوادگی
استئوآرتریت گاهی اوقات در خانوادهها موروثی است. اگر والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به استئوآرتریت باشند، شما نیز به احتمال زیاد به آن مبتلا خواهید شد. پزشکان دلایل آن را هنوز نمیدانند. هنوز هیچ ژنی در این خصوص شناسایی نشده است، ولی ژنها قطعاً در خطر استئوآرتریت نقشی اساسی ایفا میکنند.
سن
از آنجایی که استئوآرتریت بطور مستقیم با سایش و تخریب مفصل در ارتباط است، با افزایش سن فرد، این مسئله شایعتر میشود. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، بیش از یک سوم بزرگسالان بالای 65 سال دارای علائم استئوآرتریت میباشند.
جنسیت
استئوآرتریت میتواند هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار دهد. با توجه به منبع معتبر مؤسسه ملی سلامت، این بیماری تا سن 45 سالگی در مردان کمی بیشتر است، پس از آن، در زنان شایعتر میشود. این امر ممکن است بواسطه بازتاب استرسهای مختلف مفصلی باشد که توسط مردان و زنان در سنین مختلف تجربه میشوند.
صدمات قبلی
افرادی که مفاصلشان از قبل دچار صدمات شده است، بیشتر در معرض ابتلا به استئوآرتریت در آن مفصل قرار دارند.
چاقی
اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش استرس و فشار بر بدن و در نتیجه در معرض افزایش خطر استئوآرتریت در مفاصل قرار دارند. افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند به ویژه در موارد زیر مستعد ابتلا به استئوآرتریت میباشند:
- زانو
مفصل ران
ستون فقرات
با این حال، چاقی با استئوآرتریت در مفاصلی که وزن بدن را تحمل نمیکنند، مانند مفاصل دست، هم در ارتباط است. این نشان میدهد که فشار مکانیکی اضافی بر روی مفاصل یا وزن به تنهایی ممکن است خطر استئوآرتریت را افزایش ندهد.
مشاغل خاص
اعمال تکراری میتواند فشار بیموردی را به مفاصل شما وارد کند و مشاغلی که به چنین اقدامات تکراری نیاز دارند میتوانند خطر استئوآرتریت را افزایش دهند. وظایف شغلی متناسب با این دسته ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- زانو زدن یا چمباتمه زدن به مدت بیش از یک ساعت در روز
- بلند کردن
- بالا رفتن از پلهها
- پیاده روی
افرادی که به طور مرتب در ورزشهایی شرکت میکنند که مفاصلشان تحت فشار است نیز خطر وقوع استئوآرتریت در آنها افزایش مییابد.
- پاسچر ضعیف
- نشستن یا ایستادن نامناسب میتواند مفاصل شما را تحت فشار قرار دهد. این میتواند خطر استئوآرتریت را افزایش دهد.
- انواع دیگر آرتریت
- سایر انواع آرتریت میتوانند خطر ابتلا به استئوآرتریت را در سنین بالاتر افزایش دهند. شامل:
- نقرس
- آرتریت عفونی
- روماتوئید آرتریت
سایر شرایط پزشکی
شرایط پزشکی که بر سلامت مفاصل تأثیر میگذارد میتواند خطر ابتلا به استئوآرتریت را افزایش دهد. به عنوان مثال، اختلالات خونریزی میتواند سبب خونریزی در درون مفاصل گردد. شرایطی که بر جریان خون یا التهاب تأثیر میگذارد نیز میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد. برخی از شرایط پزشکی مرتبط با استئوآرتریت عبارتند از:
- استئونکروز
- بیماری پاژه استخوانی
- دیابت
- نقرس
- تیروئید کم کار
عوامل بروز آرتروز
تمامی افراد مبتلا به استئوآرتریت همیشه دارای علائم نیستند. اکثر افراد مبتلا علائمی دارند که در طول روز ظاهر میشوند و بعد محو میگردند. برخی از محرکهای رایج بروز علائم استئوآرتریت شناسایی شدهاند. با این حال، محرکهای خاصی هم هستند که ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مثل:
عدم فعالیت بدنی
بی تحرک ماندن برای مدت طولانی میتواند باعث سفت شدن مفاصل شما شود. این عامل، حرکت طبیعی را بیشتر تحت الشعاع قرار میدهد. عدم فعالیت در طول شب ممکن است تا حدودی توضیح دهنده آن باشد که چرا درد استئوآرتریت اغلب هنگام بیدار شدن صبحگاهی ظهور پیدا میکند.
استرس
تحقیقات انجام شده استرس را با ادرک اغراق آمیزی از درد مرتبط دانستهاند.
تغییرات آب و هوایی
تغییرات آب و هوایی میتواند علائم استئوآرتریت را تشدید نماید. افراد مبتلا به استئوآرتریت اغلب به هوای سرد و مرطوب حساس هستند.
آرتروز به غیر از درد و ناراحتی بسیاری که ایجاد میکند میتواند عوارض ناراحت کننده بسیاری را هم ایجاد کند. بنابراین پیشگیری از آن عملی عقلانی خواهد بود.